ΦΙΛΟΛΟΓΟ-ΠΟΡΕΙΑ: "ΕΛΕΝΗ" ΤΟΥ ΕΥΡΙΠΙΔΗ, ΠΡΟΛΟΓΟΣ,2η ΣΚΗΝΗ,ΣΤΙΧΟΙ 83-191.

ΦΥΛΛΟ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗΣ-ΕΡΓΑΣΙΑΣ

ΔΟΜΗΜΕΝΗΣ ΜΟΡΦΗΣ

ΣΤΗ Β΄ΣΚΗΝΗ ΤΟΥ ΠΡΟΛΟΓΟΥ,ΣΤΙΧΟΙ 83-191

Α.ΥΠΟΜΝΗΣΕΙΣ:

1)Διαβάστε τη 2^η σκηνή από το σχολικό βιβλίο ,σελίδες 16-21 ή στο: http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGYM-C112/347/2318,8866/

2)Δείτε το βίντεο με τη β΄ σκηνή του Προλόγου στο θέατρο στη δ/νση: https://youtu.be/2IlCxBuDd3g (3'.20'') , https://youtu.be/yaW17McdcBU

3)Θυμηθείτε από τις σελίδες 142-144 του σχολικού βιβλίου: α)τα κατά ποιόν μέρη της τραγωδίας β)τι είναι η τραγική ειρωνεία γ)τι είναι η στιχομυθία, πότε χρησιμοποιείται από τον ποιητή δ)τι είναι οι πάροδοι στο αρχαίο θέατρο ε)την αντίθεση «είναι»- «φαίνεσθαι»(και από το: http://filologikaek.blogspot.gr/2017/10/blog-post_3.html )

4)Τεύκρος: γιος του βασιλιά της Σαλαμίνας, Τελαμώνα, αδελφός του Αίαντα. Στην Τροία διακρίθηκε ως τοξότης. Μετά το τέλος του πολέμου γύρισε στη Σαλαμίνα ,όπου δεν τον δέχτηκε ο πατέρας του, γιατί δεν εμπόδισε αλλά και δεν εκδικήθηκε για τον θάνατο του αδελφού του , Αίαντα. ΄Ενας χρησμός τον οδήγησε στην Κύπρο, όπου ίδρυσε τη Σαλαμίνα, για να του θυμίζει την πατρική του γη.

5)Ευριπίδης, «ο από σκηνής φιλόσοφος»: ονομάστηκε έτσι, γιατί μέσα στα θεατρικά έργα του παρουσίαζε τις απόψεις του, τις φιλοσοφικές του ιδέες και τους προβληματισμούς του για σημαντικά θέματα της εποχής του.(διάνοια=οι ιδέες των ηρώων και του Χορού, όταν εκφράζουν γενικές σκέψεις διατυπωμένες σύντομα,με καθολική ισχύ).

6)Σκεφτείτε από ποια πάροδο μπαίνει στην ορχήστρα ο Τεύκρος. Γιατί;

Β.ΔΡΑΣΕΙΣ:

1)Ποια είναι η αντίδραση του Τεύκρου στους στίχους 87-97,όταν αντιλαμβάνεται την παρουσία της Ελένης και νομίζει ότι απλά είναι κάποια όμοια με αυτήν; Είναι δικαιολογημένη; Γιατί;

2)Να χωρίσετε τη σκηνή σε τρεις νοηματικές ενότητες και να δώσετε τίτλο στην καθεμία.

3)α)Ποιες πληροφορίες παίρνει η Ελένη από τον Τεύκρο;Να τις αναφέρετε με συντομία .β)Τι ζητά ο Τεύκρος από την Ελένη; γ)Ποια πληροφορία του δίνει εκείνη στους στίχους 179-183;

4)Στιχομυθία:ποιος είναι ο ρόλος της στη συγκεκριμένη σκηνή;

5)Ποια είναι τα συναισθήματα των θεατών ,όταν ακούνε τον Τεύκρο να μιλά για την Ελένη, ενώ γνωρίζουν ότι η Ελένη δεν είναι υπεύθυνη για όσα την κατηγορούν οι ΄Ελληνες;(τραγική ειρωνεία)

6)Να σχολιαστούν οι στίχοι:102-104 ,106 ,130 ,140-142 ,186.

7)α)Είναι ο Τεύκρος τραγικό πρόσωπο;Γιατί; Να αναζητήσετε στίχους της β΄σκηνής του Προλόγου που το αποδεικνύουν. β)Στίχοι 143,150,156: είναι η Ελένη τραγικό πρόσωπο;Να βρείτε και άλλους στίχους που το επιβεβαιώνουν σ’αυτή τη σκηνή (σύμφωνα με τα χαρακτηριστικά του τραγικού ήρωα που είδαμε στη σελίδα 144 του σχολικού βιβλίου).

8) Στίχος 145: σε ποια από τις βασικές αντιθέσεις της τραγωδίας του Ευριπίδη αναφέρεται ο στίχος;

9)Να σχολιάσετε την ευχή και ταυτόχρονα κατάρα του Τεύκρου στην Ελένη στους στίχους 187-191.Πώς εξηγείται;

10)Η Ελένη και ο Τεύκρος είναι θύματα του πολέμου; Αιτιολογείστε την άποψή σας .

11)Να αναζητήσετε στίχους που αποδεικνύουν ότι ο Ευριπίδης δίκαια ονομάστηκε: «ο από σκηνής φιλόσοφος».

12)Γιατί ο Ευριπίδης αφήνει τον Τεύκρο να φύγει αγνοώντας ότι συνάντησε την Ελένη;

13)Να βρείτε δύο στοιχεία όψης σ’ αυτή τη σκηνή.

Γ.ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ:

1)Να ξαναγράψετε με συντομία τις πληροφορίες που μας δίνει η 2^η σκηνή του Προλόγου δημιουργώντας ένα παραμύθι που θα διηγηθείτε σ’ έναν φίλο σας που έλειπε από το μάθημα.

2)Από όσα συζητήσαμε για την Ελένη, τον Τεύκρο και τον πόλεμο να γράψετε την άποψη του Ευριπίδη για τις συνέπειές του πάνω στους ήρωες. Στη συνέχεια να διατυπώσετε με συντομία(σε 60-80 λέξεις) την προσωπική σας γνώμη για τον πόλεμο και τις επιπτώσεις του (αναφέρετε παραδείγματα από τη σύγχρονη εποχή).

3)Ζωγραφίστε μια εικόνα εμπνευσμένη από τη σκηνή αυτή ή γράψτε ένα ποίημα ή κείμενο με σχετικό περιεχόμενο.

4)α)Διαλέξτε έναν από τους δύο ρόλους αυτής της σκηνής. Ποιο από τα δύο πρόσωπα θα προτιμούσατε να «υποδυθείτε» και γιατί; Εκφράστε γραπτά τα συναισθήματά σας ως Ελένη ή Τεύκρος. β)Δραματοποιήστε ένα τμήμα της 2^ης σκηνής.

5)Να γράψετε στο τετράδιό σας τους στίχους που εκφράζουν αντιλήψεις για τους θεούς.

Θεά ΄Ηρα

6)Πώς φαντάζεστε τον Τεύκρο, σύμφωνα με τις πληροφορίες που έχουμε γι’ αυτόν από τον Ευριπίδη; Γράψτε με κεφαλαία γράμματα στο τετράδιό σας 6-7 χαρακτηριστικά του ,εξωτερικά (εμφάνιση) και εσωτερικά(ψυχικός κόσμος).

7)Διαβάστε το παράλληλο κείμενο 4 στη σελίδα 17 το σχολικού βιβλίου. Δικαιολογήστε την επιλογή του Τεύκρου από τον Ευριπίδη, να εμφανιστεί στον Πρόλογο της τραγωδίας.(ο Τεύκρος πηγαίνει στην Κύπρο της οποίας βασιλιάς εκείνη την εποχή - 412 π.Χ. - ήταν ο Ευαγόρας, φίλος και σύμμαχος των Αθηναίων).Ποια συναισθήματα θέλει να προκαλέσει στους Αθηναίους θεατές, σύμφωνα με το κείμενο αυτό;

8)Διαβάστε το παράλληλο κείμενο 6,στη σελίδα 21 του βιβλίου, απόσπασμα από το ποίημα «Ελένη» του Γ.Σεφέρη. Υπάρχουν κοινά στοιχεία ανάμεσα στον Τεύκρο του Ευριπίδη και τον Τεύκρο ,όπως τον παρουσιάζει ο Σεφέρης;

Ελένη