ΙΛΙΑΔΑ,ΡΑΨΩΔΙΑ Γ 121-244:Η ΤΕΙΧΟΣΚΟΠΙΑ,ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΔΟΜΗΜΕΝΗΣ ΜΟΡΦΗΣ,ΒΙΝΤΕΟ,ΚΟΥΙΖ,ΣΤΑΥΡΟΛΕΞΟ
Α.ΥΠΟΜΝΗΣΕΙΣ:
1)Διαβάστε τους στίχους και την περιληπτική αναδιήγηση της ραψωδίας Γ
στο:http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGYM-B108/208/1446,12318/
2)Τειχοσκοπία=η παρακολούθηση από κάποιον ,ο οποίος
βρίσκεται ψηλά στα τείχη, των όσων υπάρχουν ή συμβαίνουν έξω από αυτά ,στο
πεδίο των μαχών (τείχος+σκοπώ=παρατηρώ).Η παρατήρηση του στρατοπέδου από τα
τείχη δημιουργεί την εντύπωση αρχαίου θεάτρου ,ενώ ολοκληρώνει και την
παρουσίαση των αντίπαλων δυνάμεων, που ξεκίνησε στη ραψωδία Β με τον Κατάλογον
των νεών. Δημιουργεί την ψευδαίσθηση πως βρισκόμαστε στις αρχές του πολέμου,
ενώ αυτός έχει αρχίσει ήδη εννέα χρόνια. Τι
πετυχαίνει ο ποιητής με την τειχοσκοπία: α)Επιβραδύνει
την εφαρμογή του σχεδίου του Δία β)Εμφανίζει την
Ελένη, που αποτελεί το έπαθλο της μονομαχίας
Πάρη - Μενέλαου. γ)Δείχνει την επιθυμία
της να γυρίσει στην Ελλάδα, στον Μενέλαο .δ)Δείχνει τις διαθέσεις του Πριάμου και των δημογερόντων γι’ αυτήν. ε)Μας
παρουσιάζει τους κυριότερους αρχηγούς των Αχαιών. στ)Απομακρύνει τον ακροατή-αναγνώστη από το αχαϊκό στρατόπεδο και του
δίνει μια εικόνα του τρωικού πεδίου μάχης.΄Ετσι καλύπτεται ο απαιτούμενος χρόνος για την
προετοιμασία της θυσίας και των ορκίων κάτω στο πεδίο της μάχης(πριν
από τη μονομαχία).
3)Η ηθογράφηση
των ηρώων του έπους, δηλαδή η περιγραφή και αξιολόγηση της συμπεριφοράς και
της δράσης τους ,προκύπτει από τις σκέψεις ,τα συναισθήματα, τα λόγια και τις
πράξεις των ίδιων αλλά και από τις κρίσεις και τα συναισθήματα των άλλων ηρώων
ή του ποιητή/αφηγητή. Επική ειρωνεία έχουμε ,όταν ο ακροατής /αναγνώστης του έπους
γνωρίζει κάτι που τα πρόσωπα του έπους το αγνοούν.
4)Επιβράδυνση είναι η αφηγηματική τεχνική που
χρησιμοποιεί ο ΄Ομηρος και ανακόπτει με αυτήν για λίγο τη δράση , όταν χρειάζεται να καλύψει το μεσοδιάστημα
μετάβασης ενός προσώπου από ένα σημείο σε άλλο. Τότε μας μεταφέρει σε άλλη
σκηνή. Εντείνει η επιβράδυνση το ενδιαφέρον
και την αγωνία του ακροατή και προσφέρει σημαντικές πληροφορίες.
5) «΄Εκφραση»
είναι κάθε περιγραφή έργου τέχνης. Κατά την αρχαιότητα «εκφράσεις» ονομάζονται
οι περιγραφές (ανθρώπων, τόπων, αντικειμένων, εποχών). Η περιγραφή του υφαντού
της Ελένης είναι ένα είδος «έκφρασης».
6)Τι απεικονίζει
το υφαντό της Ελένης; Υπάρχει τραγικότητα σε αυτήν τη σκηνή;
7)Σε κάθε ομηρική
μονομαχία το έπαθλο θα έπρεπε να βρίσκεται στον χώρο όπου γινόταν η
σύγκρουση των δύο αντιπάλων. Σχολιάστε τη συνήθεια αυτή. Πώς την εξηγείτε;
8)Δείτε τα σχετικά βίντεο και σχολιάστε τα στην τάξη: https://vimeo.com/13393583 https://vimeo.com/13779602Μονομαχία Μενέλαου-Πάρη |
Β.ΔΡΑΣΕΙΣ: (χωριστείτε σε ομάδες, μοιραστείτε τις ερωτήσεις)
1)Συμπληρώστε τα κενά στις προτάσεις που
ακολουθούν:
Ποιος ειδοποιεί την Ελένη να τρέξει στα τείχη; ..................................................................
Γιατί είναι απαραίτητη η παρουσία της εκεί;.......................................................................
Τι κεντούσε η Ελένη πάνω στο υφαντό;.............................................................................
Τρώες- Αχαιοί: πώς τους χαρακτηρίζει η Ίριδα;...................................................................
Σε ποια κατάσταση βρίσκονται οι δύο στρατοί;...................................................................
Τι προαναγγέλλει η ΄Ιριδα στην Ελένη;..............................................................................
Ποια πρόσωπα Τρώων παρουσιάζει ο ποιητής, αρχικά;....................................................
Ο Πρίαμος θεωρεί υπεύθυνους για τον πόλεμο..................................................................
Ποιος άνδρας ξεχωρίζει, σύμφωνα με τον Πρίαμο, ανάμεσα στους Αχαιούς;.......................
Πώς τον χαρακτηρίζει ο Πρίαμος; .........................................................................................
Πώς χαρακτηρίζει τον Οδυσσέα ο Πρίαμος;.........................................................................
Ποιους βασιλείς ψάχνει η Ελένη ανάμεσα στους Αχαιούς;...................................................
2)Να δώσετε τίτλο σε καθεμία από τις
παρακάτω ενότητες:
α)στίχοι
121-138:……………........................................................................................
β)στίχοι 139-160……………………………………………………………………………
γ)στίχοι
161-244:…………………………………………………………………………….
η υφαντική τέχνη |
4) Στίχος 158: Γιατί τονίζεται η
ομορφιά της Ελένης λίγο πριν τη μονομαχία Μενέλαου- Πάρη;
Ο Πρίαμος |
6)Σε ποιο επεισόδιο αναφέρεται ο
Αντήνορας στους στίχους 205-224; Σχολιάστε τους στην τάξη
(διπλωματία-διαπραγματεύσεις, δείτε και την δεύτερη διαθεματική δραστηριότητα
στο βιβλίο σας, σελίδα 54).
7)Ποιος ο ρόλος της τεχνικής της επιβράδυνσης στην επική
αφήγηση; Να εξηγήσετε τη χρήση της τεχνικής στην ενότητα αυτή.
8)Να εντοπίσετε τέσσερα στοιχεία
του πολιτισμού της εποχής.
9)Ποιο στοιχείο ανθρωπομορφισμού των
θεών υπάρχει στους στίχους αυτούς; Να το αναλύσετε στην τάξη.
10)Να βρείτε τους στίχους με επική
ειρωνεία και να τους σχολιάσετε.
Γ.ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ:
1)Μιλήστε σε έναν φίλο σας για τους ήρωες του έπους ,Αχαιούς και Τρώες, που συναντήσαμε
σε αυτήν την ενότητα ,δίνοντας μία πληροφορία για τον καθένα.
2)Γίνε η Ελένη για λίγο: μίλα σε α΄πρόσωπο για όσα
σκέφτεσαι και σε απασχολούν (με βάση τα στοιχεία της ενότητας).
3)Δώστε με δικά σας λόγια την εικόνα που
σχηματίσατε για το πεδίο των πολεμικών επιχειρήσεων στην Τροία ή περιγράψτε όσα
απεικονίζονται στο υφαντό της Ελένης.
4)Αφού διαβάσετε το Παράλληλο κείμενο (σελίδα 53)στο σχολικό βιβλίο και την περιληπτική αναδιήγηση της Γ ραψωδίας ,να
επισημάνετε τις διαφορές ανάμεσα στην
ιλιαδική περιγραφή της σκηνής ,και ειδικά της Ελένης, και στην σύγχρονη αναφορά στην ηρωίδα από τον ποιητή
Γιάννη Ρίτσο. Ποια στοιχεία της ομηρικής σκηνής χρησιμοποιεί ο Ρίτσος και ποια
εντύπωση μάς δίνει για τη δική του Ελένη; Να
απαντήσετε με συγκεκριμένες
αναφορές στα κείμενα.
Λύστε το σταυρόλεξο στον παρακάτω σύνδεσμο:
Που μπορώ να βρω τις λύσεις
ΑπάντησηΔιαγραφήΟι Υπομνήσεις του φύλλου εργασίας δίνουν πολλές πληροφορίες και στο ίδιο το έπος υπάρχουν οι απαντήσεις.Μπορώ να βοηθήσω ,αν θέλετε.
ΑπάντησηΔιαγραφή