Επαναληπτικές ασκήσεις στη Γλώσσα Α΄ Γυμνασίου, Ενότητα 3

ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΤΗΣ ΦΥΣΗΣ

1)Να αναγνωρίσετε το είδος των παρακάτω κειμένων(αποσπάσματα). Να βρείτε σε αυτά τα  χαρακτηριστικά του συγκεκριμένου κειμενικού είδους:

Α .Iστορία μιας φώκιας

............................................................................................................................................................................

Ο ψαράς γύρισε σπίτι του ψυχικό ράκος. Αυτή τη φορά η φώκια δεν τον περίμενε κάτω απ' την καμινάδα. Την ίδια νύχτα, όμως, ακούστηκαν φωνές έξω στο δρόμο. Ο ψαράς νόμιζε ότι κάποιον σκοτώνουν και βγήκε να βοηθήσει το θύμα. Μπροστά στην πόρτα βρήκε τη φώκια που 'χε συρθεί μέχρι το σπίτι και φώναζε γοερά, υψώνovτας στον ουρανό το ματωμένo της πτερύγιο. Τέλος, τη μάζεψαν, την περιποιήθηκαν κι ούτε που ξανασκέφτηκαν ποτέ να τη διώξουν απ' το σπίτι· άλλωστε, από εκείνη τη στιγμή, η ψαριά ήταν κάθε φορά και καλύτερη.

Zεράρ ντε Nερβάλ, στο Νεότερη Ευρωπαϊκή Λογοτεχνία,
Ανθολόγιο μεταφράσεων, B' Eνιαίου Λυκείου (επιλογής), OEΔB, 2000

 

Β .Aνανεώσιμοι φυσικοί και ενεργειακοί πόροι

..........................................................................................................................................................................

Όμως, εδώ και δύο αιώνες περίπου άρχισε μια πολύ μεγάλη αλλαγή, γνωστή και ως βιομηχανική επανάσταση. Σε μερικές χώρες, αρχικά, οι άνθρωποι ανακάλυψαν πρώτα τον ατμό και κατασκεύασαν τις ατμομηχανές, έπειτα τον ηλεκτρισμό και τις ηλεκτρικές μηχανές. Με τις μηχανές αυτές, που είχαν πολύ μεγαλύτερη δύναμη από τα ζώα, μπορούσαν να φτιάξουν πολύ περισσότερα, καλύτερα και φτηνότερα προϊόντα και να βελτιώσουν τη ζωή τους.

Για την παραγωγή, όμως, όλων αυτών των θαυμαστών πραγμάτων, που μεγάλωσαν και βελτίωσαν πάρα πολύ τη ζωή μας, απαιτούνται ολοένα περισσότερα μέταλλα και ενέργεια, που μάθαμε να τα παίρνουμε από μη ανανεώσιμους ορυκτούς φυσικούς πόρους. Bεβαίως, για τα μέταλλα δεν μπορούσαμε να κάνουμε αλλιώς. Aλλά εγκαταλείψαμε και τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, γιατί δεν μπορούσαμε ή δε θελήσαμε να αντιμετωπίσουμε την ιδιορρυθμία τους.

(Λευτέρης Παπαγιαννάκης, στο Ανιχνεύοντας το Σήμερα, Παιδαγωγικό Iνστιτούτο, 2002 (διασκευή-απόσπασμα)

 

α)Εξηγήστε πώς μετά τη βιομηχανική επανάσταση άρχισε η μεγάλη παραγωγή προϊόντων.   • Ποια στοιχεία-παραδείγματα αναφέρονται στο κείμενο;

 β)Ποιες συνδετικές λέξεις και φράσεις χρησιμοποιεί ο συγγραφέας τόσο μεταξύ των προτάσεων όσο και μεταξύ των παραγράφων;

Γ.

.....................................................................................................................................................

Ήταν είκοσι έξι χρονών. Τα μαύρα της μαλλιά τα 'χε κομμένα πολύ κοντά, κι έμοιαζε με αγόρι. Τα μάτια της τεράστια, πέταγαν σπίθες, πίσω από κάτι ολοστρόγγυλα μεγάλα γυαλιά. Με την ανασηκωμένη της μυτούλα, το γεροδεμένο της κορμί, η Νικόλ ακτινοβολούσε κέφι και

ζωντάνια. Ο πατέρας της ήταν Έλληνας, είχε παντρευτεί Γαλλίδα και ζούσαν στο Παρίσι από

χρόνια. Όταν ήταν μικρή, η Νικόλ κάθε καλοκαίρι ερχόταν με τους γονείς της στην Ελλάδα για

διακοπές. Είχαν πολλούς φίλους και συγγενείς.

Όταν μεγάλωσε κι όταν δεν μπορούσαν οι δικοί της να τη συνοδέψουν, ερχόταν μόνη της. Στο αεροδρόμιο την περίμεναν πάντα αγαπημένα πρόσωπα. Ήταν πολύ φίλη με τη μητέρα του Κλου, την όμορφη Ζακελίν, και φυσικά με τη Ζωή, που την ένιωθε καλύτερα κι από μεγάλη α-δερφή. Είχε τελειώσει σπουδές ψυχολογίας, ήθελε να βρει δουλειά σε σχολείο για να διδάξει, της άρεσε πολύ αυτό το επάγγελμα, προσωρινά ,όμως, εργαζόταν κοντά σ' ένα μεγάλο ψυχ-ίατρο , τον καθηγητή Σπακ, γνωστό του πατέρα της.

                            Ζωρζ Σαρρή, «Ο θησαυρός της Βαγίας», Εκδόσεις Πατάκη, σ. 35- 36

α)Ποιο είναι το θέμα του κειμένου; β)Να βρείτε τρία επίθετα και  να μιλήσετε για τον ρόλο τους μέσα στο κείμενο.

Δ.

Αναβαθμίδες ρυζιού

Πάνω από 2.000 χρόνια οι Αϊφούγκο, που ζουν στις απόκρημνες πλαγιές του νησιού Λουζόν στις Φιλιππίνες, καλλιεργούν ρύζι σε υψόμετρο 1.500 μ. Οι πέτρινες αναβαθμίδες, οι οποίες ακολουθούν τη γραμμή του βουνού, δημιουργούν τα επίπεδα που είναι απαραίτητα για την καλλιέργεια του ρυζιού και τη μετακίνηση ανθρώπων και ζώων. Το νερό σ’ αυτές μεταφέρεται από τις πηγές με ένα πολύπλοκο σύστημα άρδευσης, αποτελούμενο από κανάλια χαραγμένα πάνω στην πέτρα και από κοίλους σωλήνες μπαμπού.(από το σχολικό βιβλίο της Γεωγραφίας-Γεωλογίας της Α΄ Γυμνασίου)

2)

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΠΡΟΣΩΠΟΥ

Πρόλογος:

Δίνουμε το όνομα του προσώπου που θα περιγράψουμε, την ηλικία, το επάγγελμά του.

Μιλάμε για τη  σχέση του με μας (πώς, πότε και πού έγινε η γνωριμία μας μαζί του).

 Κύριο θέμα:

Αναφερόμαστε στην εξωτερική εμφάνιση: πρόσωπο (μάτια, μέτωπο, μύτη, στόμα, πηγούνι, μαλλιά), ιδιαιτερότητες (αν έχει), βάδισμα, κινήσεις,  ντύσιμο (προτιμήσεις) .

 Δίνονται τα προτερήματα και ελαττώματα, στοιχεία για τον χαρακτήρα, συμπεριφορά, συνήθειες.

Αναφέρονται περιστατικά που δείχνουν τον χαρακτήρα  και ,αν θέλουμε, γράφουμε ποια είναι η γνώμη των άλλων για το άτομο αυτό.

Επίλογος:

Τα συναισθήματά μας  και η γνώμη μας, γενικά.

Παραγωγή λόγου:

Να γράψετε μία επιστολή σε έναν φίλο/η σας και να του/της μιλήσετε για ένα αγαπημένο σας πρόσωπο .Στην επιστολή σας να περιγράψετε το πρόσωπο αυτό και όλα όσα θαυμάζετε στον χαρακτήρα του/της.(Σε 200 λέξεις περίπου)

{Να χρησιμοποιήσετε επίθετα στην περιγραφή σας.}