"Φίλοι για πάντα",Γλώσσα Β΄Γυμνασίου,Ενότητα 3η ,Φύλλο εργασίας

"Φίλοι για πάντα", Γλώσσα Β΄ Γυμνασίου, Ενότητα 3η ,Φύλλο εργασίας, Επανέλεγχος γραπτής έκφρασης.

        

                                   ΔΟΜΗΜΕΝΗΣ ΜΟΡΦΗΣ ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ                               

  ΣΤΗ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Β΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ , ΕΝΟΤΗΤΑ 3^η : «Φίλοι για πάντα»

Α.ΥΠΟΜΝΗΣΕΙΣ:

1)Διαβάστε τα κείμενα για τη φιλία και τη θεωρία  από το σχολικό  βιβλίο στις σελίδες   43-56       ή  ΕΔΩ  και ΕΔΩ  .

2)Τι σημαίνει η λέξη φιλία; ΕΔΩ  , φιλῶ (παράγωγο τού φίλος) που είναι η λέξη που σήμαινε «αγαπώ» στην αρχαία ελληνική ήδη από τον Όμηρο και που εξελίχθηκε στη σημερινή σημασία «ασπάζομαι, δίνω φιλί».( Για τη λέξη υπάρχει μια ετυμολογική υπόθεση που τη συνδέει με τη ρίζα της λέξης  φίλος, απ’ όπου προέρχεται το φιλῶ, με  τη σημασία «αυτὀς που βρίσκεται κοντά»).(από το λεξικό του Γ. Μπαμπινιώτη). 

3)Πώς σχετίζεται η παρακάτω εικόνα με το θέμα της ενότητας 3;  Συμφωνείτε με το θέμα της πρώτης εικόνας του φύλλου εργασίας και γιατί;

4)Διαβάστε τη θεωρία για τη γραμματική της ενότητας  ΕΔΩ.

5)΄Εχετε  φίλους; Τι σημαίνει για σας «φιλία»; Να εκφράσετε με λίγες λέξεις τη σημασία της ,όπως την καταλαβαίνετε.(φιλία=….) .Τι περιμένετε από τους φίλους σας και τι προσφέρετε εσείς σε αυτούς;

Β.ΔΡΑΣΕΙΣ:

1) Κείμενο: Γιατί η φιλία είναι τόσο απαραίτητη και σημαντική για την ζωή μας; Πως μπορούμε να την ορίσουμε και ποια τα χαρακτηριστικά της;

  Ως φιλία θα ορίσουμε την σχέση δύο ή περισσότερων ανθρώπων, ανεξαρτήτως φύλου, ηλικίας ή ιδεολογικών απόψεων που  χαρακτηρίζεται από αγάπη και σεβασμό χωρίς υστεροβουλία και εκμετάλλευση. Η φιλία εξελίσσεται παράλληλα με την ανάπτυξη του ατόμου. Όσο μεγαλώνουμε τόσο μαθαίνουμε την αξία της φιλίας. Παρ’ όλα αυτά, και τα παιδιά από πολύ μικρή ηλικία, μπαίνουν στο νόημα της φιλίας και ας μην καταλαβαίνουν την πραγματική της υπόσταση… «Ο Γιωργάκης είναι ο καλύτερος μου φίλος ,γιατί παίζουμε πολύ ωραία μαζί» θα μας πει το παιδί μας και ένα μειδίαμα θα «σκάσει» στο στόμα μας από την αθωότητα της αιτιολογίας του.

   Είναι συχνή η έκφραση πως «Φίλοι είναι η οικογένεια που επιλέγουμε» και πραγματικά αυτό συμβαίνει. Είναι οι άνθρωποι που έχουμε εμείς επιλέξει να είναι δίπλα μας στα εύκολα και στα δύσκολα και δεν μας τους «επέβαλε» το γενεαλογικό μας δέντρο, που συχνά συμβαίνει να είναι άνθρωποι που δεν ταιριάζουμε καθόλου και δεν μοιραζόμαστε αισθήματα κατανόησης και αγάπης. Επιπλέον, η φιλία βρίσκεται πάντα σε μία συνεχή εξέλιξη. Και τι εννοώ με αυτό; Πως δεν έχει να κάνει με το βάζω μία ταυτότητα «είμαι φίλος» και τελείωσε, δεν παλεύω και δεν προσπαθώ άλλο γι’ αυτό ,αλλά με το χαρακτηριστικό ότι προσπαθώ για το «γίνομαι φίλος», με την έννοια ότι κάθε φορά γίνομαι όλο και περισσότερο φίλος και κάθε φορά έχω να προσφέρω.

   Θα πρέπει να τονίσουμε πως το να δημιουργηθεί μία φιλία, πόσο μάλλον να διατηρηθεί δεν είναι κάτι εύκολο. Ειδικά στις μέρες μας, που οι αξίες της εμπιστοσύνης, της αγάπης και του σεβασμού είναι δυσεύρετες. Στην αληθινή φιλία υπάρχει ο αμοιβαίος σεβασμός δηλαδή σεβόμαστε τις επιλογές του (ακόμα και αν διαφωνούμε) και είμαστε συμπαραστάτες σε αυτές. Μοιραζόμαστε μαζί του τις χαρές μας και τις λύπες μας. Τον εμπιστευόμαστε και τον αγαπάμε γι’ αυτό που είναι.

   Τέλος, όπως κάθε μορφή αγάπης, έτσι και η φιλία μπορεί να σβήσει, παρόλο που από τη φύση της έχει την τάση να διαρκεί. Μπορεί κάτι να αλλάξει στην πορεία των ετών και να «εξανεμιστεί» η φιλία. Γι’ αυτό προσέξτε τους, νοιαστείτε γι’ αυτούς… κανείς δεν σας εγγυάται ότι θα είναι πάντα δίπλα σας και θα σας δικαιολογούν και θα σας συγχωρούν ,αν δεν τους φέρεστε σωστά.

Προσέξτε τους… γιατί οι αληθινοί φίλοι σπανίζουν πια!           (διασκευή)

(https://www.timesnews.gr/giati-i-filia-theoreitai-anapospasto-kommati-tis-zois-mas/)

 

Διαβάστε προσεκτικά το κείμενο και στη συνέχεια απαντήστε στις ασκήσεις :

α)Συμπληρώστε τα κενά της δεύτερης στήλης έχοντας υπόψη το παραπάνω κείμενο:

Φιλία είναι η σχέση που χαρακτηρίζεται από
Φίλοι είναι οι άνθρωποι που εμείς
Να διατηρηθεί η φιλία είναι
Τον αληθινό φίλο τον
Οι αληθινοί φίλοι

β)Να αντιστοιχίσετε τις φράσεις της στήλης Α με τις σωστές της στήλης Β με βάση το κείμενο:

Α	Β
1.Φίλοι είναι	α. μπορεί να σβήσει
2.Στην αληθινή φιλία	β. δεν θα σας δικαιολογούν
3.Η φιλία	γ. η οικογένεια που επιλέγουμε
4.Αν δεν τους φέρεστε σωστά	δ. υπάρχει ο αμοιβαίος σεβασμός

 

γ)Να δώσετε πλαγιότιτλο σε καθεμία από τις δύο τελευταίες παραγράφους ,αφού υπογραμμίσετε τις λέξεις κλειδιά σ’  αυτές.

δ)Ποιος είναι ο τρόπος ανάπτυξης της  α΄ παραγράφου του κειμένου;

ε)Τα υπογραμμισμένα ρήματα του κειμένου να τα τοποθετήσετε στην κατάλληλη στήλη του πίνακα που ακολουθεί  και να συμπληρώσετε και τις υπόλοιπες στήλες σε κάθε ρήμα στο ίδιο πρόσωπο και Φωνή: χαρακτηρίζεται, μπαίνουν, έχουμε επιλέξει, προσπαθώ.

ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΗ ΦΩΝΗ		Α΄συζυγία	Β΄συζυγία	ΠΑΘΗΤΙΚΗ ΦΩΝΗ
Ενεστώτας
Παρατατικός
Μέλλοντας
Αόριστος
Παρακείμενος

2)α)Ποια ρήματα της β΄ συζυγίας υπάρχουν στο παρακάτω  κείμενο; Σχηματίστε το α΄ και β΄ πρόσωπο της οριστικής Ενεστώτα στη Φωνή που βρίσκονται και κατατάξτε τα στις δύο τάξεις στον πίνακα που βρίσκεται μετά από το κείμενο.

ΚΕΙΜΕΝΟ: ΟΙ ΣΧΕΣΕΙΣ ΣΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΤΟΥ FACEBOOK

Αλλά τι είναι ένας φίλος σήμερα; Μπορούμε όντως να τον βρούμε στο διαδίκτυο; Σύμφωνα με την ψυχαναλύτρια Daniele Brun, 4 είναι τα συστατικά στοιχεία … της φιλίας: η εμπιστοσύνη, η ένταξη σε μια περιορισμένη κοινότητα φίλων, κοινά ενδιαφέροντα και, εφόσον μιλάμε για διαδικτυακή φιλία, ένα κοινό βίωμα που μπορεί να συντηρηθεί μέσω του διαδικτύου.

Ο φίλος μας αντανακλά μια θετική εικόνα για τον εαυτό μας. Αυτό συμβαίνει διότι, μέσα από την ελευθερία λόγου της φιλίας, μπορούμε να κρίνουμε και να κρινόμαστε, να εκφράζουμε τις σκέψεις μας για τους πάντες και τα πάντα. Αντιλαμβανόμαστε, επομένως, εύκολα γιατί είναι τόσο δύσκολο να ζούμε χωρίς φίλους.

Όμως, το βασικό ερώτημα παραμένει: ένας φίλος στο Facebook κι ένας φίλος στην πραγματική ζωή είναι το ίδιο πράγμα; Μπορούμε να λέμε ότι έχουμε φίλο κάποιον χωρίς να τον συναντάμε; Έρευνα του Πανεπιστημίου Αθηνών έδειξε ότι οι άνθρωποι κατανοούν και βιώνουν τη φιλία στο διαδίκτυο με εντελώς διαφορετικό τρόπο απ’ ό,τι στην πραγματική ζωή. Έτσι, δεν περιμένουν και δεν προσφέρουν στους διαδικτυακούς φίλους ό,τι προσφέρουν στους φίλους της πραγματικής ζωής.

Η φιλία εμπεριέχει την εμπιστοσύνη, την αμοιβαία αποδοχή, την επιθυμία για συναναστροφή, άρα και τη φυσική εγγύτητα. Όπως λέει χαρακτηριστικά και η Daniele Brun, στη φιλία υπάρχει πάντα το στοιχείο της φυσικής παρουσίας, της σωματικής «συνάντησης» που δεν μπορεί να παραβλεφθεί. Επίσης, στην πραγματική φιλία εκδηλώνονται και αρνητικά συναισθήματα ή συμπεριφορές, όπως ζήλια, έπαρση, εμπάθεια που μπορεί να μεταφερθούν και στη διαδικτυακή κοινότητα, με τη διαφορά ότι εκεί οδηγούν ευκολότερα σε ρήξεις. Στην πραγματική ζωή, ωστόσο, καλείσαι να διαχειριστείς αυτά τα συναισθήματα, καθώς ο άλλος βρίσκεται μπροστά σου, ενώ στο διαδίκτυο πατώντας delete(=διαγραφή) τελειώνεις μια κι έξω μαζί του.

Άλλες μελέτες έχουν δείξει ότι ακόμα και οι πιο εξοικειωμένοι με το διαδίκτυο, όπως οι έφηβοι, δίνουν το ίδιο μεγάλη σημασία στη φυσική παρουσία. Ξέρουν ότι κάποια στιγμή θα πρέπει να εγκαταλείψουν την οθόνη του υπολογιστή που κρύβει πολύ καλά τα αντιπαθητικά σπυράκια τους και να συναντηθούν με τον άλλο στον πραγματικό κόσμο, για να του μεταδώσουν ένα πιο σαφές μήνυμα.

Αντίθετα απ’ ό,τι θα περίμενε κανείς, οι έφηβοι μοιράζονται άλλο ένα κοινό σημείο με τους μεγαλύτερούς τους. Ενώ έχουν πολλούς διαδικτυακούς φίλους, στην πραγματικότητα μόνον 3-4 θεωρούν σημαντικούς και θέλουν να εμβαθύνουν τη σχέση τους μαζί τους.

   Νίκος Κυριακίδης (12/ 2011 από το περιοδ. «Ε» της Ελευθεροτυπίας,απόσπασμα διασκευασμένο.)

Α΄τάξη		Β΄τάξη
α΄πρόσωπο	β΄πρόσωπο	α΄πρόσωπο	β΄πρόσωπο
μιλώ	μιλάς	μπορώ	μπορείς
συναντιέμαι	συναντιέσαι

β)Να γράψετε περίληψη του κειμένου 2 σε 8-10 σειρές. 

γ)Να βρείτε  απλές ή σύνθετες  λέξεις που έχουν το ίδιο θέμα με τις λέξεις: φίλος, βίωμα.

δ)Κατατάξτε τις λέξεις που ακολουθούν ανάλογα με το α΄ συνθετικό τους: ξενόγλωσσα,προσφέρω,μονόπετρο,διώροφος,καλοδέχομαι,φιλέλληνας,τετράτομος,φαροφύλακας, σαπιοκάραβα,γεωγραφία,μακροβούτια,κατάκοπος,μεσάνυχτα,αυτοκίνητο,πανωφόρι,   εξώπλατο,αόρατος, χειροκροτώ, νυχτολούλουδο, αλλόγλωσσος.

ουσιαστικό	επίθετο	πρόθεση	επίρρημα	αριθμητικό	αντωνυμία
	ξενόγλωσσα

Γ.ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ:                                        

1)Ποια είναι τα χαρακτηριστικά του αληθινού φίλου; Να τα γράψετε σε μια παράγραφο 10-15 σειρών.

2) «Οι φίλοι είναι πολύτιμοι για τη ζωή του ανθρώπου».  «Δεν υπάρχουν σήμερα αληθινοί φίλοι». Τρεις από σας να αναλάβουν να υποστηρίξουν με επιχειρήματα την πρώτη άποψη και τρεις τη δεύτερη άποψη. Οι δύο ομάδες θα προετοιμάσουν τα επιχειρήματά τους από την προηγούμενη μέρα και θα κάνουν διάλογο στην τάξη. (Κάθε ομάδα θα έχει 2-3 λεπτά και θα απαντά στις θέσεις της άλλης ομάδας. Χρόνος: 15 λεπτά συνολικά).Στο τέλος της συζήτησης όλοι οι μαθητές θα ψηφίσουν με το  https://www.menti.com/h4dzqfbv3t  την άποψη για την οποία πείστηκαν από τους συμμαθητές τους ότι ισχύει.

3)Συζητήστε στην τάξη για τις φιλίες και τα βιώματά σας σχετικά με αυτό το θέμα και μελετήστε τις σημειώσεις   για τη φιλία(έκθεση).(ΕΔΩ)

4)Σε μια σελίδα του ημερολογίου σας γράψτε για τον πιο καλό σας φίλο ή φίλη

( πότε άρχισε η φιλία σας, ποια τα χαρακτηριστικά του φίλου ή της φίλης –σωματικά, ψυχικά, πνευματικά- ποιες δυσκολίες αντιμετωπίζετε στη φιλία σας και πώς τις λύνετε ,τι ελπίζετε για το μέλλον της φιλίας σας..)Σε δύο-τρεις παραγράφους(200-250 λέξεις).(θυμηθείτε τα χαρακτηριστικά του ημερολογίου  διαβάζοντας ΕΔΩ).         ή

Σε άρθρο που θα δημοσιευθεί στη σχολική σας εφημερίδα, να εξηγήσετε  γιατί είναι απαραίτητοι στον άνθρωπο οι φίλοι και με ποια κριτήρια πρέπει να τους επιλέγουμε. (200 λέξεις)(θυμηθείτε για το άρθρο ΕΔΩ )                                                                    

Αφού γράψετε, ακολουθήστε τις οδηγίες για επανέλεγχο και βελτίωση του γραπτού σας στο τέλος του φύλλου εργασίας.

5)Να αναζητήσετε στο διαδίκτυο μουσικές συνθέσεις, ποιήματα, κινηματογραφικές ταινίες   που έχουν ως θέμα τους τη φιλία.Για να τα θυμόμαστε βάλτε τα στο PADLET ΕΔΩ.

6)Να συμπληρώσετε την ακροστιχίδα με λέξεις σχετικές με τη φιλία:

Φ

Ι

Λ

Ι

Α

7)Δημιουργική γραφή:

 Όλα --------  τ’ αγαπώ

 μεθώ στο άρωμά των

 το βλέμμα να βυθίζεται

 ποθώ στα χρώματά των.

Υπάρχει όμως έν λεπτόν

πολύ ευώδες άνθος

 που δεν ------------------ποτέ

και τ’ αγαπώ με πάθος.

Αυτό δε θάλλει στους αγρούς

στους ---------------δεν υπάρχει

και τα αβρά του πέταλα ο ήλιος δεν θάλπει.

Έδαφος έχει δι’ αυτό η τρυφερά καρδία

με θέρμη απαράμιλλον και λέγεται --------------------.

Συμπληρώστε τα κενά του ποιήματος με λέξεις που θεωρείτε πιθανές και στη συνέχεια συζητήστε με τον (την) καθηγητή(-τριά)σας τις διαφορές από τις λέξεις της ποιήτριας Μαρίας Πολυδούρη που συνέθεσε το ποίημα.

8)Διαβάστε στο βιβλίο των κειμένων νεοελληνικής λογοτεχνίας τα κείμενα για τη φιλία.

9)Με λέξεις παράγωγες και σύνθετες της λέξης φιλία να δημιουργήσετε μια εικόνα στο wordart.com  

                          Επανέλεγχος γραπτής έκφρασης-τα κριτήρια αξιολόγησης

Αφού ο μαθητής ολοκληρώσει το γραπτό κείμενό του (έκθεση, επιστολή, άρθρο, ημερολόγιο..)  στο μάθημα της Γλώσσας ,αυτό μπορεί να βελτιωθεί. Ο ίδιος ο μαθητής αλλά και οι συμμαθητές του εμπλέκονται σε αυτήν τη διαδικασία. Ο καθηγητής υποδεικνύει-διδάσκει  τα κριτήρια με τα οποία θα αξιολογηθεί το κείμενο, ώστε οι μαθητές να τα εφαρμόσουν. Σκοπός της διαδικασίας είναι να καταλάβουν οι μαθητές ότι το κείμενό τους μπορεί να βελτιώνεται διαρκώς.

Η ορθογραφία, η σωστή στίξη και σύνταξη του κειμένου ,η ανάγκη ακριβολογίας στο λεξιλόγιο, η  οργάνωση του κειμένου με τη χρήση των κατάλληλων συνδετικών λέξεων είναι τα βασικά κριτήρια αξιολόγησής του.

Μια τεχνική είναι της  αυτο - βελτίωσης  με την οποία ο μαθητής διαβάζει το κείμενό του στον διπλανό μαθητή ,για να διαπιστώσει ο ίδιος κενά ή ελλείψεις. Σημειώνει τι του αρέσει ιδιαίτερα, τι όχι, τι λείπει ,ποιες  βελτιώσεις μπορεί να κάνει, τι μπορεί να προσθέσει, αν είναι κατανοητά αυτά που έγραψε, αν έχουν ενδιαφέρον, αν απάντησε στα ερωτήματα του θέματος. Στη συνέχεια προσπαθεί να βελτιώσει ό,τι νομίζει πως χρειάζεται βελτίωση.

Η τεχνική της  αλληλο - βελτίωσης είναι πολύ σημαντική. Είναι δυνατόν ο μαθητής-συγγραφέας να διαβάσει το κείμενό του και οι υπόλοιποι μαθητές να προτείνουν προφορικά τις βελτιώσεις. Επίσης, μπορούν να ανταλλάσσουν τα γραπτά τους και ,αφού διαβάσουν προσεκτικά το γραπτό που πήραν, να σημειώσουν:

α)μια βασική ιδέα που διατυπώνεται με σαφήνεια. β)δύο σημεία που τους άρεσαν. γ)δύο σημεία που χρειάζονται ανάπτυξη και να προτείνουν τον τρόπο. δ)δύο σημεία που χρειάζονται περισσότερη σαφήνεια. ε)αλλαγές στη δομή του κειμένου, αν χρειάζονται. στ)αν δίνεται και η αντίθετη άποψη από αυτήν που ζητείται στο θέμα και αν εκφράζονται συναισθήματα. ζ)αν οι παράγραφοι συνδέονται λογικά και με τις κατάλληλες συνδετικές λέξεις(επίσης, γι’ αυτό, έτσι, αντίθετα, επιπλέον…). η)αν κάποιες λέξεις είναι περιττές..

Ο καθηγητής παρεμβαίνει και βοηθά, όταν είναι απαραίτητο, συμπληρωματικά.

(τα παραπάνω συντάχθηκαν με τη βοήθεια του σχολικού βιβλίου και του βιβλίου του εκπαιδευτικού)

ΕΞΑΣΚΗΘΕΙΤΕ ΜΕ ΤΟ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΚΟΥΙΖ