«ΕΛΕΝΗ» ΤΟΥ ΕΥΡΙΠΙΔΗ ,Γ΄ ΕΠΕΙΣΟΔΙΟ , ΣΤΙΧΟΙ 1286-1348

«ΕΛΕΝΗ» ΤΟΥ ΕΥΡΙΠΙΔΗ ,Γ΄ ΕΠΕΙΣΟΔΙΟ , ΣΤΙΧΟΙ 1286-1348 ,ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ, ΣΤΑΥΡΟΛΕΞΟ

"Ελένη",Ευριπίδη,σκηνοθεσία Λ.Τσιριγκούλης

                           ΦΥΛΛΟ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗΣ ΣΤΗΝ «ΕΛΕΝΗ» ΤΟΥ ΕΥΡΙΠΙΔΗ
                                       Γ΄ ΕΠΕΙΣΟΔΙΟ , ΣΤΙΧΟΙ 1286-1348 

Α.ΥΠΟΜΝΗΣΕΙΣ:

1)Διαβάστε το Γ΄ Επεισόδιο στις σελίδες 93-102 του σχολικού βιβλίου ή ΕΔΩ.

2)Μετά α) από την υπόσχεση της Θεονόης ότι δεν θα μιλήσει στον αδελφό της για τον Μενέλαο ,β) την οργάνωση του σχεδίου απόδρασης (Δόλου) από την Ελένη και την προσευχή της στην ΄Ηρα και την Αφροδίτη ,αφού ακολούθησε το Α΄ Στάσιμο από τον Χορό με θέμα τον ρόλο των θεών στα ανθρώπινα πράγματα και τον παραλογισμό του πολέμου, βρισκόμαστε στο Γ΄ Επεισόδιο, όπου θα παρακολουθήσουμε την εφαρμογή  στην πράξη του σχεδίου απόδρασης.

Ο Θεοκλύμενος εμφανίζεται φαινομενικά ευσεβής μπροστά στον τάφο του Πρωτέα, ενώ ξέρουμε ότι δεν τιμά τη μνήμη του πατέρα του, αφού δεν είναι δίκαιες οι πράξεις του και δεν προστατεύει την Ελένη, όπως έκανε εκείνος. Είναι σκληρός, αυταρχικός, αλαζόνας αλλά και επιπόλαιος, βγάζει βιαστικά συμπεράσματα.

Πρέπει να θυμόμαστε ότι η τραγωδία αυτή  γράφτηκε και παρουσιάστηκε στους Αθηναίους το 412 π.Χ. ,δηλαδή στη μέση σχεδόν  του Πελοποννησιακού πολέμου (431-404π.Χ.), που στοίχισε πολλές ζωές σε αυτούς. Να λάβουμε, επίσης, υπόψη ότι οι Αθηναίοι είχαν ιδιαίτερη ευαισθησία στο θέμα της ταφής των νεκρών .Πίστευαν οι αρχαίοι ότι μέχρι να ταφεί ο νεκρός η ψυχή του περιφερόταν και δεν μπορούσε να ησυχάσει. Γι’ αυτό θεωρούσαν φοβερό τον θάνατο στη θάλασσα.

3)Να θυμηθούμε με τη βοήθεια του σχολικού βιβλίου και των σημειώσεων ΕΔΩ τη σημασία των όρων :στιχομυθία =ο διάλογος στίχο προς  στίχο ανάμεσα σε δύο πρόσωπα που δείχνει τα έντονα συναισθήματα αυτών που μιλούν αλλά και την προσπάθεια το ένα πρόσωπο να αντλήσει πληροφορίες από το άλλο.

τραγική ειρωνεία= η κατάσταση κατά την οποία τα πρόσωπα (οι ήρωες και ο Χορός)αγνοούν πράγματα που τα άλλα πρόσωπα  και οι θεατές ή μόνο οι θεατές της τραγωδίας  γνωρίζουν ,με αποτέλεσμα τα λόγια τους να αποκτούν  διαφορετικό νόημα γι’ αυτούς που γνωρίζουν την αλήθεια.

τρόποι πειθούς= οι τρόποι που χρησιμοποιούμε στον προφορικό ή γραπτό λόγο στην επικοινωνία μας με τους άλλους ,για να πείσουμε κάποιον να δεχτεί τις απόψεις μας. Αυτοί συνήθως είναι: α)η επίκληση στη λογική (χρησιμοποιούμε γι’ αυτό επιχειρήματα και αποδείξεις) β)η επίκληση στο συναίσθημα ,για να επηρεάσουμε συναισθηματικά τον δέκτη γ)η επίκληση στο ήθος του ομιλητή και στην αυθεντία ,για να παρουσιαστούμε σε αυτόν ως αξιόπιστοι.

δίσημοι λόγοι =οι λόγοι που έχουν διαφορετική σημασία για καθένα από τα πρόσωπα του έργου.

Β.ΔΡΑΣΕΙΣ:

1)

ΘΕΜΑΤΑ:   η εμφάνιση του  Θεοκλύμενου  και η εξαπάτησή του, ο Δόλος, το είναι, το φαίνεσθαι ,γνώση –άγνοια.

2)Διαβάστε τους στίχους 1286-1304:α)Σε ποιους απευθύνεται ο Θεοκλύμενος και γιατί; β)Ποια είναι η ψυχική του κατάσταση και πού οφείλεται; γ)Ποια εικόνα είχαμε ως τώρα για τον  Θεοκλύμενο; Επιβεβαιώνεται αυτή από τους παραπάνω στίχους; Να εντοπίσετε τα σημεία που το  αποδεικνύουν.

3)Να εξηγήσετε την αντίδρασή του στους στίχους 1305-1312.Είναι δικαιολογημένη;

4)Από τον στίχο 1313 αρχίζει η εξύφανση του Δόλου, του σχεδίου για την εξαπάτηση του  Θεοκλύμενου. Πώς ξεκινά η Ελένη  την εφαρμογή του σχεδίου της σε αυτόν τον στίχο; Ποια στάδια εξύφανσης του δόλου ακολουθούν έως τον στίχο 1348; (1316,1319,1342..)

5)Να εξετάσετε τη λειτουργία της στιχομυθίας στους στίχους 1313-1348.Γιατί τη χρησιμοποιεί ο Ευριπίδης και σε αυτό το σημείο του έργου;

6)Να εντοπίσετε τα ρήματα στα λόγια του Θεοκλύμενου (1317-1345).Ποιες είναι οι πληροφορίες που ζητά;(γράψτε τα στο πλαίσιο που ακολουθεί):

Δε χαίρομαι,

 

7)Να δικαιολογήσετε τις αλλεπάλληλες ερωτήσεις του Θεοκλύμενου στην Ελένη. Τι φανερώνουν γι' αυτόν;      

                                                                                        

8)Οι στίχοι 1321,1325,1333,1345 είναι δίσημοι, δηλαδή έχουν διαφορετική σημασία για τον Θεοκλύμενο και άλλη για την Ελένη και τον Μενέλαο. Να σχολιάσετε τη σημασία  τους.

9)Να βρείτε στους στίχους 1286-1348 τα σημεία όπου υπάρχει τραγική ειρωνεία.

10)Να σημειώσετε τους στίχους που αναφέρονται στα κατά ποιόν μέρη της τραγωδίας(1286-1348)(θυμηθείτε τα ΕΔΩ):

ΜΥΘΟΣ	ΗΘΟΣ	ΟΨΗ	ΔΙΑΝΟΙΑ

11)Να βρείτε τα πολιτιστικά στοιχεία που αναφέρονται σε αυτούς τους στίχους.

12)Ποια συναισθήματα βιώνει ο  Αθηναίος θεατής στο πρώτο μέρος αυτού του Επεισοδίου; Να βρείτε τα σημεία που  τον ευαισθητοποιούν.

Γ.ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ:

1)Να αφηγηθείτε σε πεζό λόγο όσα λέει στον Θεοκλύμενο η Ελένη(1313-1348)  σε 8-10 σειρές.

2)Ο Ευριπίδης στην «Ελένη» παρουσίασε ως τώρα μια Ελένη διαφορετική, μια «καινή» Ελένη(διαφορετική από τη Ελένη του μύθου, χωρίς κακία, πονηριά, πιστή στον άνδρα της).Σκεφτείτε αν σε αυτό το Επεισόδιο χρησιμοποιεί και στοιχεία της παραδοσιακής Ελένης, της Ελένης, όπως την παρουσιάζει ο μύθος.

3)Η δράση σε αυτούς τους στίχους είναι εξωτερική και εσωτερική (στην ψυχή των ηρώων).Να εξηγήσετε την άποψη αυτή.(δραματικό στοιχείο)

4)Διαβάστε το παράλληλο κείμενο του Ηρόδοτου στη σελίδα 95 του σχολικού βιβλίου. Ποια είναι  η άποψή του για τον μονάρχη; Συμφωνείτε με αυτήν; Ποια σχέση έχει με το έργο που αναλύουμε;

ΔΕΙΤΕ ΚΑΙ ΑΥΤΟ:https://www.slideshare.net/aggelab/ss-34707394    ΑΚΟΥΣΤΕ ΤΟ Γ΄ΕΠΕΙΣΟΔΙΟ ΕΔΩ

ΛΥΣΕ ΤΟ ΣΤΑΥΡΟΛΕΞΟ.

ΜΕΓΕΘΥΝΕ ΤΟ  ΓΙΑ ΝΑ ΤΟ ΛΥΣΕΙΣ ΠΑΤΩΝΤΑΣ ΣΤΗΝ ΠΑΝΩ ΔΕΞΙΑ ΓΩΝΙΑ(ΤΟ ΣΗΜΑΤΑΚΙ ΤΗΣ ΜΕΓΕΘΥΝΣΗΣ).ΣΤΟ ΤΕΛΟΣ ,ΠΑΤΑ ΤΟ ΤΕΤΡΑΓΩΝΟ ΜΕ ΤΟ ΤΙΚ ΠΟΥ ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ ΚΑΤΩ ΔΕΞΙΑ,ΓΙΑ ΝΑ ΔΕΙΣ ΑΝ ΕΙΝΑΙ ΣΩΣΤΕΣ ΟΙ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΟΥ.

ΑΝΑΚΑΛΥΠΤΟΥΜΕ ΤΟ ΑΡΧΑΙΟ ΘΕΑΤΡΟ:ΕΔΩ