ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ ΚΑΙ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ

ΤΟ ΠΕΡΑΣΜΑ,ΛΙΛΗ ΛΑΜΠΡΕΛΛΗ,ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΑ 

Η ΣΜΥΡΝΗ ΜΑΝΑ ΚΑΙΓΕΤΑΙ

1)Ενώ διαβάζουμε το βιβλίο, σημειώνετε φράσεις, λέξεις που σας εντυπωσιάζουν, που σας βάζουν σε σκέψεις:

2)Σε ποιους αφιερώνει η συγγραφέας το βιβλίο της;

3) ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1^ο :  Όλα τα θυμάμαι: σχολιάστε τη φράση…

4)ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2^ο :Η πιο παλιά ιστορία της οικογένειας: Σημειώνετε τα πρόσωπα που αναφέρει η συγγραφέας και κάποια χαρακτηριστικά τους ,για να τα θυμάστε:

 5)Σημειώστε σημαντικά γεγονότα που αναφέρονται:

 6)Ο παππούς θυμάται, σημαντικά λόγια του ,για να θυμάμαι:

 8)Σημειώστε τρία σχήματα λόγου :

 

Κεφάλαιο 3ο   //      5-9-1922

ο ελληνικός στρατός φεύγει

 

 

 

1)Να σημειώστε τα πρόσωπα και τις ενέργειες που ξεχωρίζουν στο κεφάλαιο αυτό:

ΠΡΟΣΩΠΑ

ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ

 2)ΠΟΛΕΜΟΣ: Γράψτε γι΄ αυτόν με βάση το κεφάλαιο που διαβάζουμε. 

 

3) « Εγώ αντέχω..» ,η γιαγιά…Δώστε τη δική σας ερμηνεία στα λόγια της γιαγιάς.

ΑΣΚΗΣΗ: Αντέχει ο άνθρωπος; Πόσο αντέχει; Απαντήστε με βάση την εμπειρία σας.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4ο   //     6-9-1922

ο τουρκικός στρατός έρχεται

 

 

 

1)Ποια αντίληψη για τη ζωή των γυναικών εκφράζει η μητέρα;

2)Ποιο σημαντικό γεγονός για τους Έλληνες αναφέρεται εδώ;

 

ΠΡΟΣΩΠΑ:→

                     →

                     →

Σαντούρι τη δεκαετία του '30. ©Κέντρο Μικρασιατικού Πολιτισμού Καισαριανής

Οι τελευταίες μονάδες του ελληνικού στρατού εκκενώνουν τη Μαγνησία της Μικράς Ασίας και εγκαταλείπουν τη Σμύρνη.

8 Σεπτέμβρη 1922                                                                

1)Το όνειρο της Ελένης:

2)Ποια η κατάσταση στο σπίτι της Ελένης;

Οι άντρες;       Οι γυναίκες;

3)Σε ποια κατάσταση βρίσκονται οι κάτοικοι του Αϊβαλιού;

4)Συναισθήματα των προσώπων: καταγράψτε τα

5)Τα γεγονότα:

Οι Τσέτες (στα τουρκικά çete=συμμορία ληστών) ήταν ομάδες οπλισμένων παρανόμων που κατέφευγαν σε ληστρικές ενέργειες στην προσπάθειά τους να βρουν λάφυρα. Προκειμένου να μεγιστοποιήσουν την περιουσία τους, εντάσσονταν εθελοντικά στον στρατό και λάμβαναν μέρος στις διάφορες εκστρατείες των Οθωμανών υπό την κυβέρνηση του Κομιτάτου Ένωσης και Προόδου με στόχο την εκκαθάριση της αποδυναμωμένης αυτοκρατορίας από τις μη μουσουλμανικές εθνοτικές κοινότητες, σύμφωνα με δυτικά εθνικιστικά πρότυπα. Φυσικά, σε αντίθεση με τα τακτικά στρατεύματα που τηρούσαν τη γραμμή της ιεραρχίας, οι Τσέτες, όντες άτακτες ορδές, συνέχιζαν τις επιθέσεις εις βάρος των ντόπιων κατοίκων, διαπράττοντας αμέτρητες σφαγές και βασανισμούς.

 Ο Τοπάλ Οσμάν (1883-1923) με τους Τσέτες του. Πηγή εικόνας: Η Καθημερινή

 

9 Σεπτέμβρη 1922

1)Καταγραφή ηθών και εθίμων:

2)Ποια ήταν τα νέα για τους άντρες; Ποιος πληροφόρησε, αρχικά, τη μάνα και την Ελένη γι΄ αυτά;

3) Ποια τραγικά γεγονότα συμβαίνουν στη συνέχεια του κεφαλαίου;

https://youtu.be/0C88fXP6b-8?si=OVlHv43XtfdRttRq

Κεφάλαιο 8              10 Σεπτέμβρη 1922

1)Ποιες πληροφορίες μας δίνει το κεφάλαιο 8;

👉

👉

👉

👉

👉

👉

  

2)Να γράψετε τα πρόσωπα που αναφέρονται στο κεφάλαιο αυτό:

 

3)Να γράψετε τα συναισθήματα των προσώπων:

ΠΡΟΣΩΠΑ                         ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ

↓

4)Να αναφέρετε δύο εικόνες που σας εντυπωσίασαν από το κεφάλαιο:

 

Κεφάλαιο 9

https://youtu.be/y-4gS9VRdpQ?si=xfgmC4FzBqcyBYC3

https://youtu.be/CZ85Pma91CE?si=pC94LYoy86t0o_gb

1)Εκφράστε προφορικά τα συναισθήματα που σας προκαλούν τα τραγούδια.

2)Να γράψετε τρία σχήματα λόγου που εντοπίσατε κατά την ανάγνωση του κειμένου: 

 →

→

 →

3)Σ΄ ένα σύντομο κείμενο 100 λέξεων περίπου μιλήστε για το πέρασμα:

 

ΜΥΤΙΛΗΝΗ 1922

Μέσα σε 5 χρόνια από τη Μικρασιατική Καταστροφή είχαν χτιστεί  2-3 Συνοικισμοί. 

  Στον Α’ Διωγμό (1914-18) οι εφημερίδες της Μυτιλήνης δημοσίευαν «Δελτίο Θνησιμότητας», σαν το σημερινό Δελτίο Καιρού, στο οποίο επί καθημερινής βάσεως καταγράφονταν οι θάνατοι στην πόλη, προσφύγων ως επί το πλείστον. Στις περίπου 30 χιλιάδες, που μαζί με τους πρόσφυγες έγινε ο πληθυσμός της Μυτιλήνης, οι θάνατοι αυτοί ήταν 3,5 και περισσότεροι κάθε μέρα.

Στο Β’ Διωγμό (1922-23) το φαινόμενο αυτό των καθημερινών θανάτων των προσφύγων συνεχίσθηκε με εμφανή πάντως μείωσή τους, καθώς η Πολιτεία και η κοινωνία λάβαιναν μέτρα ανακούφισης των 55 χιλιάδων, που κατέκλυζαν τη Λέσβο διωγμένοι απ’ τις πατρίδες τους στη Μικρά Ασία.(περισσότερα στοιχεία στον παρακάτω σύνδεσμο: https://mikrasiatis.gr/oi-prosfyges-tou-1922-alaxan-tin-opsi-tis-mytilinis/   ).

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 11: Είμαστε στην Ελλάδα:12 Σεπτέμβρη 1922    //   Κιόσκι, Κουλμπάρα=γειτονιές στη Μυτιλήνη     Το λεβάντε . (Άκλ., ως κύρ. όν.) η Ανατολή, ο γεωγραφικός χώρος ανατολικά της Ιταλίας, στη λεκάνη της Μεσογείου.

1)Δώστε με συντομία χαρακτηριστικά της ζωής των προσφύγων  (συνήθειες, σπίτια, φαγητό….) στη Μυτιλήνη. Τι σας εντυπωσιάζει;

2)Σημειώστε τα πρόσωπα που παρουσιάζονται στο κεφάλαιο 11:

 

 3)11/24 Σεπτεμβρίου 1922:Στρατιωτική επανάσταση στη Xίο και τη Λέσβο:  Στρατιωτικό κίνημα στη Χίο και τη Λέσβο, όπου είχε καταφύγει το κύριο τμήμα του ηττημένου ελληνικού στρατού της Μικράς Ασίας. Επικεφαλής του οι Νικ. Πλαστήρας, Στυλ. Γονατάς και Δημ. Φωκάς. Οι κινηματίες αποβιβάζονται στο Λαύριο και ζητούν την εκθρόνιση του Κωνσταντίνου, την παραίτηση της κυβέρνησης και τη διάλυση της Βουλής. Ο βασιλιάς παραιτείται υπέρ του διαδόχου Γεωργίου Β΄. Το κίνημα Πλαστήρα διόρισε πρωθυπουργό τον Σωτήρη Κροκιδά, νομικό και φερέφωνο των επαναστατών. Η παραίτησή του ήταν αναπόφευκτη και διάδοχός του ορίστηκε ο Γονατάς. Όλα ελέγχονταν από τον Πλαστήρα και τους έξαλλους- φανατικούς αξιωματικούς υπό τον Πάγκαλο.Η θέση που προβλήθηκε τότε ήταν ότι οι βασιλικοί είχαν τελέσει εσχάτη προδοσία . Το επιχείρημά τους ήταν ότι ο Στρατός δεν νικήθηκε αλλά προδόθηκε. Έτσι ξεκίνησαν εκκαθαρίσεις βασιλικών, ένταση, βία και έτσι δρομολογήθηκε μια μεγάλη περίοδος πολιτικής ανωμαλίας στη χώρα, που ουσιαστικά τέλειωσε πολλά χρόνια μετά τον Β’ παγκόσμιο πόλεμο και τον εμφύλιο, με την πρώτη κυβέρνηση Καραμανλή, το 1955.Τότε λοιπόν και υπό τις άναρθρες κραυγές των έξαλλων που απαιτούσαν «θάνατο στους προδότες», στήθηκε το πιο αντιδημοκρατικό δικαστήριο (Στρατοδικείο) της ελληνικής ιστορίας, για να δικάσει τους ηγέτες των βασιλικών κυβερνήσεων που οι επαναστάτες θεωρούσαν υπεύθυνους της καταστροφής. Διορίστηκε μάλιστα πρόεδρος της Ανακριτικής επιτροπής το πιο ακατάλληλο πρόσωπο, ο Θεόδωρος Πάγκαλος, άνθρωπος που μέχρι λίγες ώρες από την τοποθέτησή του, φώναζε με άλλους έξαλλους για «Θάνατο» και εκτελέσεις.Ο Πάγκαλος μέσα σε δυο εβδομάδες ζήτησε την παραπομπή σε δίκη εκείνων που θεωρούσε υπεύθυνους της καταστροφής, με την κατηγορία της εσχάτης προδοσίας. Κατηγορία που τους οδηγούσε μαθηματικά στο απόσπασμα.(https://tomanifesto.gr/fakelos-1922-kinima-plastira-i-ektelesi-ton-exi-113228  ).

Η ΣΜΥΡΝΗ ΚΑΙΓΕΤΑΙ

Η συνθήκη της Λοζάνης (1923) Παράλληλα, άρχισαν στη Λοζάνη της Ελβετίας διαβουλεύσεις για την υπογραφή μιας νέας συνθήκης ειρήνης. Εκπρόσωπος της Ελλάδας σε αυτές ορίστηκε, από την επαναστατική κυβέρνηση, ο Ελευθέριος Βενιζέλος. Μετά από πολύμηνες συζητήσεις υπογράφτηκε, στις 24 Ιουλίου 1923, η συνθήκη της Λοζάνης, με την οποία επισημοποιήθηκε η τουρκική κυριαρχία στη Μικρά Ασία και στην Α. Θράκη, ενώ παραχωρήθηκαν στην Τουρκία και η Ίμβρος με την Τένεδο. Επίσης, στη συνθήκη της Λοζάνης ενσωματώθηκε ελληνοτουρκική σύμβαση ανταλλαγής πληθυσμών (Ιανουάριος 1923), σύμφωνα με την οποία όλοι οι ορθόδοξοι χριστιανοί της Τουρκίας έπρεπε να μετοικήσουν στην Ελλάδα και όλοι οι μουσουλμάνοι της Ελλάδας να ακολουθήσουν τον αντίστροφο δρόμο. Εξαιρέθηκαν το Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως και οι Έλληνες της Κωνσταντινούπολης, της Ίμβρου και της Τενέδου (125.000 τότε), καθώς και οι μουσουλμάνοι της Δ. Θράκης (118.000 τότε).(ΒΙΒΛΙΟ ΙΣΤΟΡΙΑΣ Γ΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ)

 4)Ποιες οι αντιδράσεις των πρωταγωνιστριών στις καταστροφές που αναφέρονται στο κεφάλαιο αυτό;