Η ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΑΘΗΝΑ, ΕΝΟΤΗΤΑ 2,ΑΡΧΑΙΑ Α΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

Η ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΑΘΗΝΑ,ΑΡΧΑΙΑ Α΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΕΝΟΤΗΤΑ 2

               ΔΟΜΗΜΕΝΗΣ ΜΟΡΦΗΣ ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΝΟΤΗΤΑ  2

                                 ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ  Α ΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ 

ΤΙΤΛΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ:Η  ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ  ΤΩΝ  ΠΑΙΔΙΩΝ  ΣΤΗΝ  ΑΡΧΑΙΑ      ΑΘΗΝΑ.

Α.ΥΠΟΜΝΗΣΕΙΣ:

1)Διαβάστε το εισαγωγικό σημείωμα στο κείμενο της ενότητας 2,τα γλωσσικά και τα ερμηνευτικά σχόλια.

2)Στη σελίδα 19 του σχολικού βιβλίου υπάρχει μία άποψη του Μένανδρου (αρχαίος Αθηναίος κωμικός συγγραφέας) :’’ Η παιδεία είναι στήριγμα στη ζωή’’.Συμφωνείτε με αυτήν;Γιατί;

                                                  

3)Η εκπαίδευση των παιδιών στην αρχαία Αθήνα είχε σαν στόχο να γίνουν οι νέοι «καλοί καγαθοί» (δυνατοί και ωραίοι στην εμφάνιση και ενάρετοι).Σχετίζεται αυτός ο στόχος με τη φράση: νους υγιής εν σώματι υγιεί;

4)α)Η δική σας εκπαίδευση έχει παρόμοιους στόχους; β)Σκεφτείτε ποια είναι τα μαθήματα του σύγχρονου σχολείου που αποσκοπούν στη διαμόρφωση της προσωπικότητας του μαθητή.

5)Μελετήστε τα σχετικά με τη διάκριση φωνηέντων και  συμφώνων, τις διφθόγγους και τους κανόνες τονισμού ΕΔΩ.

Β.ΔΡΑΣΕΙΣ:

1)Ας μεταφερθούμε στη θέση των μαθητών στην αρχαία Αθήνα:

α)Ποιοι ήταν οι υπεύθυνοι για τα πρώτα στάδια της αγωγής των παιδιών;Να υπογραμμίσετε τις λέξεις-απαντήσεις στο αρχαίο κείμενο.

β)Η εκπαίδευση των παιδιών τότε αποτελούσε φροντίδα,κυρίως των γονέων.Ποιοι ήταν οι δάσκαλοι που τα εκπαίδευαν και τι μάθαιναν τα παιδιά ,όταν οι γονείς τα έστελναν σ’ αυτούς;Να σημειώσετε στο κείμενο τις ειδικότητες των δασκάλων.Με τα μέλη της ομάδας σας να σχολιάσετε γραπτά τι μάθαιναν από τον καθένα.

γ)Να ξεχωρίσετε τα ρήματα που αναφέρονται στις ενέργειες των δασκάλων.

δ)Γιατί ήταν απαραίτητη και η σωματική δύναμη για τα παιδιά των αρχαίων Αθηναίων, σύμφωνα με το κείμενο;

2)Βρείτε ομόρριζες λέξεις στα νέα ελληνικά με τις παρακάτω λέξεις του κειμένου: διδάσκουσι, παιδαγωγός ,βέλτιστος ,τα γεγραμμένα , φοιτώσιν , αποδειλιάν.

Γ.ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ:

1)Να αφηγηθείτε σ’ έναν συμμαθητή σας που έλειπε από το μάθημα ,το περιεχόμενο του κειμένου που διδαχθήκατε.

2)Να βρείτε σε συνεργασία με τα μέλη της ομάδας σας ομοιότητες και διαφορές ανάμεσα στη σύγχρονη εκπαίδευση και την εκπαίδευση των παιδιών στην αρχαία Αθήνα.  

                                                                                                      

3)Να διατυπώσετε με ένα σύνθημα ή μια φράση τις σκέψεις σας για το περιεχόμενο του κειμένου της ενότητας                 ή

    να ζωγραφίσετε μια σκηνή που σας φέρνει στο μυαλό το κείμενο που διδαχθήκατε.

4)Να δώσετε τίτλο στην παρακάτω εικόνα:

              

                            

Παραθέτουμε το αρχαίο κείμενο:

Ἐν Ἀθήναις τοὺς παῖδας μετ’ ἐπιμελείας διδάσκουσι καὶ νουθετοῦσι. Πρῶτον μὲν καὶ τροφὸς καὶ μήτηρ καὶ παιδαγωγὸς καὶ αὐτὸς ὁ πατὴρ ἐπιμελοῦνται ὅπως βέλτιστος γενήσεται ὁ παῖς, διδάσκοντες ὅτι τὸ μὲν δίκαιον, τὸ δὲ ἄδικον καὶ τόδε μὲν καλόν, τόδε δὲ αἰσχρόν ἐστι. Εἶτα δέ, ἐπειδὰν οἱ παῖδες εἰς ἡλικίαν ἔλθωσιν, οἱ γονεῖς εἰς διδασκάλων πέμπουσιν, ἔνθα οἱ μὲν γραμματισταὶ ἐπιμελοῦνται ὅπως γράμματα μάθωσιν καὶ τὰ γεγραμμένα ἐννοῶσι, οἱ δὲ κιθαρισταὶ τῷ κιθαρίζειν ἡμερωτέρους αὐτοὺς ποιεῖν πειρῶνται καὶ τὰς τῶν παίδων ψυχὰς πρὸς τὸν ῥυθμὸν καὶ τὴν ἁρμονίαν οἰκειοῦσι. Ἔτι οἱ παῖδες ἐν γυμνασίοις καὶ παλαίστραις φοιτῶσιν, ἔνθα οἱ παιδοτρίβαι βελτίω τὰ σώματα αὐτῶν ποιοῦσι, ἵνα μὴ ἀναγκάζωνται ἀποδειλιᾶν διὰ τὴν τῶν σωμάτων πονηρίαν.

Πλάτων, Πρωταγόρας 325c-326c (ελεύθερη διασκευή)

Και στα νέα ελληνικά:

 Στην Αθήνα διδάσκουν και συμβουλεύουν  τα παιδιά με φροντίδαΠρώτα πρώτα, η παραμάνα και η μητέρα και ο παιδαγωγός και ο ίδιος ο πατέρας φροντίζουν πώς θα γίνει το παιδί ακόμα καλύτερο διδάσκοντας ότι το ένα είναι δίκαιο, το άλλο άδικο, αυτό ωραίο, το άλλο άσχημο.  Έπειτα, όταν φτάσουν τα παιδιά στην κατάλληλη ηλικία ,οι γονείς τα πηγαίνουν  στα σπίτια των δασκάλων, όπου οι δάσκαλοι της γραφής και της ανάγνωσης φροντίζουν να μάθουν γράμματα και να καταλαβαίνουν όσα έχουν γραφτεί, ενώ οι κιθαριστές με το να παίζουν λύρα επιδιώκουν να τα κάνουν πιο ήμερα και εξοικειώνουν την ψυχή τους με το  ρυθμό και την αρμονία. Επιπλέον, τα παιδιά συχνάζουν στα γυμναστήρια και στις παλαίστρες, όπου οι δάσκαλοι της γυμναστικής κάνουν τα σώματά τους πιο ρωμαλέα, για να μην αναγκάζονται να δειλιάζουν  εξαιτίας της κακής σωματικής κατάστασης.

 Το φύλλο εργασίας και εδώ.

Πληροφορίες για την προφορά των αρχαίων ελληνικών διαβάστε εδώ

ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΦΟΡΑ ΤΩΝ ΑΡΧΑΙΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΜΠΕΙΤΕ ΚΑΙ  ΣΤΟΝ ΠΑΡΑΚΑΤΩ ΣΥΝΔΕΣΜΟ:  

http://users.sch.gr/ipap/Ellinikos%20Politismos/Yliko/Theoria%20arxaia/metafraseis%20a%20gym/profora/profora.htm

ΔΕΙΤΕ ΤΟ ΒΙΝΤΕΟ 1

ΒΙΝΤΕΟ 2(Η ΖΩΗ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΑΘΗΝΑ)