Ομήρου Οδύσσεια:"Τηλεμάχεια", Ραψωδία α, Στίχοι1-25

                       ΟΜΗΡΟΥ ΟΔΥΣΣΕΙΑ:"ΤΗΛΕΜΑΧΕΙΑ",ΡΑΨΩΔΙΑ α ΣΤΙΧΟΙ 1-25

          ΔΟΜΗΜΕΝΗΣ ΜΟΡΦΗΣ ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ  ΣΤΗΝ ΟΔΥΣΣΕΙΑ ΤΟΥ ΟΜΗΡΟΥ
                                              ΠΡΟΟΙΜΙΟ:ΡΑΨΩΔΙΑ α στίχοι 1-25

ΟΔΥΣΣΕΑΣ 

ΜΟΥΣΑ ΚΑΛΛΙΟΠΗ

                                
                                                                                 

Α.ΥΠΟΜΝΗΣΕΙΣ:

1)Διαβάστε την περίληψη της ραψωδίας α και τους στίχους 1-25 στις σελίδες 17-19 του σχολικού βιβλίου ή στο :   http://ebooks.edu.gr/ebooks/v/html/8547/2232/Omirika-Epi-Odysseia_A-Gymnasiou_html-empl/index_01.html

2)Προοίμιο=η εισαγωγή σ’ ένα έργο, όπου δίνεται το θέμα και το περιεχόμενό του σε γενικές γραμμές. Στην Οδύσσεια έχουμε δύο προοίμια: στο πρώτο(κυρίως  προοίμιο, στίχοι α 1-13) ο ποιητής παρουσιάζει σε γενικές γραμμές τον Οδυσσέα.Αυτό αποτελείται από τρία μέρη:α)επίκληση της Μούσας β)διήγηση γ)παράκληση. Στο δεύτερο(στίχοι α 14-25) η Μούσα ορίζει το σημείο από το οποίο  θ’ αρχίσει την εξιστόρηση των περιπετειών του. Η εισαγωγή σ’ ένα επικό ποίημα ήταν αναγκαία,γιατί αυτό μεταδιδόταν προφορικά.

3)Μούσες =κόρες του Δία και της Μνημοσύνης, δηλαδή της μνημονικής ικανότητας, που ήταν απαραίτητη τις εποχές  που δεν υπήρχε γραφή. Μούσα της επικής ποίησης ήταν η Καλλιόπη. Ο ποιητής καλεί την Μούσα  να του πει την ιστορία του Οδυσσέα δηλώνοντας ότι τη γνώση για το έργο του και την έμπνευση τού την παρέχει η θεά.

4)Διαβάστε το κυρίως προοίμιο από το αρχαίο κείμενο (σελίδα 17) και υπογραμμίστε σε αυτό :α)λέξεις που χρησιμοποιούνται και στη νέα ελληνική γλώσσα β)τρεις λέξεις που δεν χρησιμοποιούμε σήμερα και βρείτε την απόδοσή τους στα νέα ελληνικά από το μεταφρασμένο κείμενο του προοιμίου(στίχοι 1-13).

5)in medias res(= στο μέσο των πραγμάτων, στο μέσο της υπόθεσης):είναι ένας τρόπος με τον οποίο αναπτύσσεται μια αφήγηση ,σύμφωνα με τον οποίο επιλέγεται ως αρχή το πιο κρίσιμο σημείο μιας ιστορίας και στην πορεία της αφήγησης διαμορφώνονται συνθήκες κατάλληλες, ώστε να αναφερθούν και όσα προηγήθηκαν. Αυτή την τεχνική χρησιμοποιεί ο ΄Ομηρος. Σκοπός της χρήσης αυτής της τεχνικής είναι να προκαλέσει το ενδιαφέρον και την προσοχή του ακροατή ή αναγνώστη.  

                                                 

6)Υβριστής γίνεται ο άνθρωπος που ξεπερνά τα όριά του και προσβάλλει ή αδικεί θεούς ή/και ανθρώπους. Αυτή η υπέρβαση των ορίων/η ύβρη προκαλεί την οργή των θεών /τη νέμεση ,και ακολουθεί η τιμωρία/η τίση.

7)Δείτε τα παρακάτω βίντεο:https://youtu.be/tpGDKOGEZwY   https://youtu.be/hHMOtwW9Zy0

 

ΜΟΥΣΑ

                                                                                 

Β.ΔΡΑΣΕΙΣ(χωριστείτε σε ομάδες):

1)α)Στο κυρίως προοίμιο ,στ.1-13, υπογραμμίστε τις λέξεις που αναφέρονται στον Οδυσσέα χωρίς αναφορά στο όνομά του. Γράψτε τις στο τετράδιό σας. β)Υπογραμμίστε τις λέξεις που αναφέρονται στους συντρόφους του. Πώς τους χαρακτηρίζει ο ποιητής και γιατί;

2)Σχολιάστε την αναφορά του ποιητή στον Δία, ως πατέρα της Μούσας που θα εμπνεύσει τον ποιητή. Τι θέλει να πετύχει με αυτήν;

3)Δώστε έναν τίτλο στο κυρίως προοίμιο(στίχοι 1-13).

4)Γιατί χρησιμοποιεί ο ποιητής το σχήμα του κύκλου;(αρχίζει και τελειώνει το προοίμιο με τον ίδιο τρόπο: να μου ανιστορήσεις,Μούσα…….ξεκίνα αυτή την ιστορία,κόρη του Δία).Τι νομίζετε ότι θέλει να προκαλέσει στους ακροατές του;

5)όλεθρος=καταστροφή. Σε ποιο γεγονός αναφέρεται η Μούσα; Τι συνέβη μετά από αυτό;

6)Η Μούσα αρχίζει να διηγείται τις περιπέτειες του Οδυσσέα μετά τον Τρωικό πόλεμο. Ξεκινά από την αρχή ή  από κάποιο άλλο χρονικό  σημείο; Ποιο είναι αυτό; Πώς ονομάζεται  αυτή η τεχνική του Ομήρου;

7)Ποιος ήταν ο διπλός πόθος του Οδυσσέα; Γιατί δεν μπορεί να τον πραγματοποιήσει;

8)Η Μούσα κάνει αναφορά και στους θεούς; Ποια δύναμη είχαν και πώς αυτή εφαρμόστηκε στον Οδυσσέα;

9)Δώστε τίτλο στο δεύτερο προοίμιο.

10)Βρείτε τις μεταφορές και τις αντιθέσεις που χρησιμοποιεί ο ποιητής και στα δύο προοίμια. Σχολιάστε τις στην τάξη.

11)Ποιος ο χώρος και ο χρόνος έναρξης του μύθου;

12 )θεϊκός=αυτός που έχει εξαιρετικές ικανότητες (ή που η καταγωγή του είναι από τους θεούς).Ποια είναι τα ιδιαίτερα γνωρίσματα του Οδυσσέα ,σύμφωνα με τα δύο προοίμια; (ηθογράφηση του Οδυσσέα)

ΟΔΥΣΣΕΑΣ-ΚΑΛΥΨΩ

ΠΟΣΕΙΔΩΝΑΣ

                                 

               

Γ.ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ:

1)Αφηγηθείτε με συντομία σ’ έναν συμμαθητή σας, που έλειπε από το μάθημα, το περιεχόμενο των δύο προοιμίων της Οδύσσειας.(σε 8-10 σειρές)

2)α)Τι εξυπηρετεί το προοίμιο ενός έργου; β)Αν γράφατε ένα ποίημα για την ιστορία κάποιου ήρωα, πώς θα ξεκινούσατε; Επιχειρήστε  το  μέσα στην τάξη.

3)Ζωγραφίστε μια εικόνα που σας εντυπωσίασε από το προοίμιο ή γράψτε στο τετράδιό σας πέντε στίχους που σας άρεσαν.

4)Εκφράστε σε ένα κείμενο 6-8 σειρών τις πρώτες εντυπώσεις σας από το έπος της Οδύσσειας.(τι σας άρεσε, τι μάθατε ,τι περιμένετε στη συνέχεια..)

5)πολύτροπος, υπέρλαμπρος, σύντροφος, καταμεσής: να βρείτε τα συνθετικά μέρη των λέξεων και να δημιουργήσετε συνολικά 10 καινούργιες λέξεις με αυτά.(π.χ.υπεραστικό)

ΠΗΝΕΛΟΠΗ

ΛΥΣΕ ΤΟ ΣΤΑΥΡΟΛΕΞΟ:https://crosswordlabs.com/view/2018-10-23-107