"ΘΥΣΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΤΡΙΔΑ", Λυσίας, Βίντεο, Ενότητα 2η ,Αρχαία Γ΄ Γυμνασίου

"ΘΥΣΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΤΡΙΔΑ" , ΛΥΣΙΑΣ ,ΒΙΝΤΕΟ,ΕΝΟΤΗΤΑ 2η , ΑΡΧΑΙΑ Γ΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ, ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

  

Παρακολουθήστε το βίντεο για την ενότητα:https://youtu.be/Ho1Jyc2v98g

                                       Φύλλο εργασίας δομημένης μορφής

Α.ΥΠΟΜΝΗΣΕΙΣ:

1)Διαβάστε το αρχαίο κείμενο στη σελίδα 14 του σχολικού βιβλίου ή στο :http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGYM-C106/503/3271,13353/ .

2)Μελετήστε με προσοχή την απόδοση του κειμένου στη νέα ελληνική:                                    

Επομένως ταιριάζει να θεωρούμε  πολύ καλότυχους αυτούς οι οποίοι, αφού διακινδύνευσαν για τα πιο μεγάλα και τα πιο ωραία [ιδανικά], τελείωσαν τη ζωή [τους] με τον τρόπο αυτόν, χωρίς να εμπιστευτούν  τους εαυτούς τους στην τύχη ούτε να περιμένουν το φυσικό θάνατο, αλλά διαλέγοντας τον πιο ωραίο [θάνατο]. Και γι' αυτό βέβαια οι αναμνήσεις γι' αυτούς [θα μένουν] αγέραστες  και οι τιμές [τους] αξιοζήλευτες από όλους τους ανθρώπους· αυτοί βέβαια πενθούνται λόγω της φύσης τους ως θνητοί, υμνούνται όμως  λόγω της γενναιότητας τους ως αθάνατοι. Και γι' αυτό βέβαια θάβονται με δημόσια φροντίδα και καθιερώνονται προς τιμήν τους αγώνες δύναμης, σοφίας και πλούτου με την ιδέα ότι είναι άξιοι αυτοί που έχουν σκοτωθεί στον πόλεμο να τιμούνται με τις ίδιες τιμές με τους αθάνατους [τους θεούς]. Εγώ λοιπόν αυτούς και καλοτυχίζω για το θάνατο τους και τους ζηλεύω· κι ακόμη νομίζω ότι μόνο αυτοί από τους ανθρώπους άξιζαν περισσότερο να ζήσουν, οι οποίοι, αφού είχαν σώματα θνητά, άφησαν πίσω [τους] αθάνατη ανάμνηση λόγω της γενναιότητας τους.

3)Λυσίας: ΄Ηταν ρήτορας και λογογράφος.(445π.Χ.)΄Εζησε στην Αθήνα. Κατηγορήθηκε την περίοδο των τριάκοντα τυράννων για τα δημοκρατικά του φρονήματα. Έγραψε λόγους για ιδιωτικές και δημόσιες υποθέσεις. Σώζονται 34 λόγοι του. Το έργο του φωτίζει πλευρές του δημόσιου και ιδιωτικού βίου στην Αθήνα του 5^ου αιώνα π.Χ. Χρησιμοποιεί επιδέξια την αττική γλώσσα και θεωρείται πολύ ικανός λογογράφος. Γνωστοί λόγοι του :   Υπέρ Μαντιθέου, Κατά Ερατοσθένους, Υπέρ αδυνάτου,Επιτάφιος (πηγή:βιβλίο εκπαιδευτικού)

4)Οι Επιτάφιοι είναι επικήδειοι λόγοι που εκφωνούνταν από επιφανή άνδρα και είχαν σκοπό να τιμήσουν τους νεκρούς του πολέμου. ΄Ηταν χαρακτηριστικό της Αθήνας οι επιτάφιοι λόγοι, σύμφωνα με τον ρήτορα  Δημοσθένη.

5)Διαβάστε τα σχόλια του βιβλίου σας  για τον Κορινθιακό πόλεμο(395-387 π.Χ.) και για τη σημασία που είχε για τους αρχαίους ΄Ελληνες η αυτοθυσία για χάρη της πατρίδας. 

6)Γνωρίζετε ανάλογες περιπτώσεις θυσίας για την πατρίδα στη σύγχρονη εποχή;        Να τις σχολιάσετε στην τάξη.   // Δείτε το βίντεο:https://youtu.be/KZ2cejUKr24  

  

                                            

7)Διαβάστε από το σχολικό βιβλίο τα παραθετικά επιθέτων και επιρρημάτων.  και  ΕΔΩ.

Β.ΔΡΑΣΕΙΣ:

1)Γιατί δεν κατονομάζονται οι ήρωες που έπεσαν για χάρη της πατρίδας;

2) //   οὐκ ἐπιτρέψαντες περὶ αὑτῶν τῇ τύχη οὐδ' ἀναμείναντες τὸν αὐτόματον θάνατον  ἀλλ' ἐκλεξάμενοι τὸν κάλλιστον.

ἀγήρατοι μὲν αὐτῶν αἱ μνῆμαι- ζηλωταὶ δὲ ὑπὸ πάντων ἀνθρώπων αἱ τιμαί·

πενθοῦνται μὲν διὰ τὴν φύσιν ὡς θνητοί, ὑμνοῦνται δὲ ὡς ἀθάνατοι διὰ τὴν ἀρετήν.// 

    Να επισημάνετε τα  αντιθετικά ζεύγη στα παραπάνω αποσπάσματα από το κείμενο. Ποια επιχειρήματα χρησιμοποιεί ο Λυσίας ,για να πείσει για την αξία αυτών που έπεσαν για την πόλη τους; Να τα γράψετε στο τετράδιό σας.

3)Να εντοπίσετε τα επίθετα που χρησιμοποιούνται στο κείμενο. Ποια η σκοπιμότητα της χρήσης τους από τον ρήτορα; Προσέξτε και τον βαθμό των επιθέτων αυτών. Σχολιάστε τον.

4)Αναζητήστε μέσα  από το κείμενο τη σημασία της υστεροφημίας για τους αρχαίους. Με ποιες φράσεις την τονίζει ο Λυσίας;

5)Ποιους θεωρεί ευτυχισμένους ο ρήτορας; Ποιο είναι το αποτέλεσμα της γενναιότητάς τους; Τι είδους τιμές τους αποδίδουν οι συμπολίτες τους;

6)Να βρείτε παράγωγα ουσιαστικά από τα παρακάτω ρήματα του κειμένου: ἐκλεξάμενοι, κατέλιπον.

7)α)Να βρείτε 5 σύνθετες λέξεις  ομόρριζες του ρ. τυγχάνω (θέματα:τυχ-,τευχ- ) και να σχηματίσετε μία πρόταση με τρεις από αυτές. β)Να γράψετε φράσεις της νέας ελληνικής που περιλαμβάνουν τη λέξη τύχη.(π.χ. έκανα την τύχη μου!)

8) εὐδαιμονεστάτους- μεγίστων – καλλίστων- ἀξίους- κρεῖττον: να μεταφέρετε τα επίθετα στους άλλους δύο βαθμούς.

9)τούτους, ἡγεῖσθαι, τὸν βίον, τὸν αὐτόματον, ἀγήρατοι , αἱ μνῆμαι, ἀγῶνες,αὐτοὺς ,σωμάτων : να χαρακτηρίσετε συντακτικά τις λέξεις του κειμένου

Γ.ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ:

1)Ποια σημεία του αποσπάσματος σας εντυπωσίασαν; Να μιλήσετε γι’ αυτά  σε έναν φίλο σας .

2)Ποια η σύγχρονη αντίληψη περί θυσίας για την πατρίδα ;Υπάρχουν στις μέρες μας ανάλογες καταστάσεις με αυτές που περιγράφονται στο κείμενο;

3)Πρέπει να εκφωνήσετε εσείς έναν  παρόμοιο λόγο για κάποιον σύγχρονο ήρωα. Τι θα πείτε στο κοινό που θα σας ακούσει;4)Το μη χείρον βέλτιστον- ως επί το πλείστον-  κάλλιστα-  άριστος-  πλέον: τι σημαίνουν αυτές οι φράσεις, όταν τις χρησιμοποιούμε σήμερα; Αναγνωρίστε τους αρχαίους τύπους των παραθετικών.

Εξασκηθείτε στα παραθετικά επιθέτων και επιρρημάτων ΕΔΩ και με το ΚΟΥΙΖ

Ο ΡΗΤΟΡΑΣ ΛΥΣΙΑΣ